Kiến đen là một trong những loài côn trùng quen thuộc và xuất hiện phổ biến nhất trong nhà ở và sân vườn của chúng ta. Sự hiện diện của chúng đôi khi chỉ là vài con đi lẻ, nhưng cũng có lúc là cả một đàn lớn di chuyển thành hàng dài. Điều này khiến nhiều người không khỏi thắc mắc: Kiến đen có độc không? có gây hại không cho cây trồng và làm thế nào để đuổi chúng đi một cách hiệu quả?
Bài viết này Vũ Thích FAQ sẽ giải đáp tất cả những câu hỏi trên một cách chi tiết và rõ ràng, đồng thời cung cấp những mẹo đơn giản để bạn xử lý “những vị khách không mời” này.
Xem thêm => Cách làm mồi câu cá bằng cơm nguội cực dễ cực nhạy cá
Đôi nét về kiến đen
Kiến đen (tên khoa học thường gặp là Monomorium minimum hoặc các loài tương tự) là loài côn trùng xã hội, sống theo bầy đàn lớn có tổ chức chặt chẽ. Một đàn kiến có thể bao gồm kiến chúa, kiến đực và đông đảo nhất là kiến thợ.
Môi trường sống: Chúng thường làm tổ ở những nơi ẩm ướt, kín đáo như dưới lòng đất, trong các kẽ hở tường, dưới gạch lát sân, trong các chậu cây hoặc gốc cây mục.
Thức ăn: Kiến đen là loài ăn tạp. Nguồn thức ăn ưa thích của chúng là các chất ngọt như đường, mật ong, siro, và đặc biệt là chất thải ngọt (dịch mật) do các loài rệp cây tiết ra. Ngoài ra, chúng cũng ăn côn trùng chết, vụn thức ăn thừa của con người.
Tập tính: Chúng hoạt động mạnh mẽ cả ngày lẫn đêm, thường di chuyển theo một đường mòn cố định nhờ vào Pheromone (chất hóa học) mà chúng để lại.
Kiến đen có độc không?
Câu trả lời thẳng thắn là: Hầu hết các loài kiến đen phổ biến ở Việt Nam KHÔNG CÓ ĐỘC và không gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng con người.
Tuy nhiên, cần làm rõ một vài điểm:
Vết cắn không nguy hiểm: Kiến đen có thể cắn khi cảm thấy bị đe dọa, nhưng hàm của chúng rất nhỏ và yếu. Vết cắn thường chỉ gây cảm giác hơi nhói, ngứa nhẹ trong giây lát và không để lại hậu quả nghiêm trọng. Chúng không có nọc độc mạnh như kiến lửa hay kiến ba khoang.
Không có ngòi chích: Khác với ong hay kiến lửa, kiến đen không có ngòi chích để bơm nọc độc vào cơ thể người.
Mối nguy gián tiếp: Mặc dù không độc, kiến đen lại là vật trung gian tiềm ẩn mang mầm bệnh. Chúng thường bò khắp nơi, từ những chỗ bẩn thỉu như thùng rác, cống rãnh, xác động vật… đến khu vực bếp và thức ăn của bạn. Quá trình này có thể mang theo các vi khuẩn gây bệnh như E.coli, Salmonella, gây ra các vấn đề về tiêu hóa nếu chúng xâm nhập vào thực phẩm.
Vâỵ nên Kiến đen không có nọc độc nguy hiểm, nhưng sự hiện diện của chúng trong nhà vẫn tiềm ẩn nguy cơ mất vệ sinh an toàn thực phẩm.
Làm thử ngay => Jagermeister pha bò húc redbull có ngon không? cách pha thế nào?
Kiến đen có hại cho cây trồng không?
Đây là một hiểu lầm phổ biến. Kiến đen không trực tiếp ăn lá, rễ hay phá hoại cây trồng của bạn. Tuy nhiên, chúng lại gây hại cho cây một cách gián tiếp thông qua mối quan hệ cộng sinh với các loài sâu bệnh, đặc biệt là rệp sáp, rệp vảy, rệp muội.
Cơ chế gây hại diễn ra như sau:
- “Chăn nuôi” rệp: Các loài rệp hút nhựa cây và thải ra một chất lỏng chứa nhiều đường gọi là “dịch mật”. Đây là nguồn thức ăn cực kỳ hấp dẫn đối với kiến đen.
- Bảo vệ rệp: Để bảo vệ nguồn thức ăn quý giá này, kiến đen sẽ tấn công và xua đuổi những kẻ thù tự nhiên của rệp như bọ rùa, bọ cánh gân…
- Tạo điều kiện cho rệp phát triển: Nhờ sự bảo vệ của kiến, các quần thể rệp có thể sinh sôi nảy nở một cách không kiểm soát, hút cạn nhựa sống và làm cây trồng của bạn trở nên còi cọc, vàng lá, suy yếu.
- Gây bệnh nấm bồ hóng: Dịch mật do rệp thải ra trên lá cây tạo môi trường lý tưởng cho nấm bồ hóng phát triển, tạo thành một lớp màng đen che phủ bề mặt lá, làm giảm khả năng quang hợp của cây.
Nếu bạn thấy kiến đen xuất hiện dày đặc trên cây trồng, rất có thể cây của bạn đang bị rệp tấn công. Kiến đen chính là “đồng phạm” bảo vệ cho sâu bệnh hại cây.
Tìm hiểu => 44 trên Facebook, TikTok là gì? Viết tắt của từ gì?
Những mẹo cách đuổi kiến đen hiệu quả lại đơn giản
Để đuổi kiến đen, chúng ta cần kết hợp giữa việc phòng ngừa và áp dụng các biện pháp xua đuổi, tiêu diệt.
Biện pháp phòng ngừa – Cắt đứt nguồn thức ăn
Đây là bước quan trọng nhất và bền vững nhất.
- Vệ sinh nhà bếp sạch sẽ: Lau dọn ngay lập tức các mảnh vụn thức ăn, vết đổ nước ngọt, dầu mỡ.
- Bảo quản thực phẩm kỹ lưỡng: Đậy kín các hũ đường, mật ong, bánh kẹo và các loại thực phẩm khác trong hộp kín.
- Dọn dẹp nhà cửa thường xuyên: Hút bụi, lau sàn nhà, đặc biệt là các góc khuất.
- Kiểm tra và bịt kín các kẽ hở: Dùng xi măng hoặc keo silicon để trám các vết nứt trên tường, sàn nhà, chân tường nơi kiến có thể làm tổ.
Mẹo đuổi kiến bằng nguyên liệu tự nhiên, an toàn
Nếu kiến đã xuất hiện, bạn có thể áp dụng các cách sau:
- Dùng giấm trắng: Pha giấm trắng với nước theo tỷ lệ 1:1, cho vào bình xịt và xịt trực tiếp lên đàn kiến hoặc đường đi của chúng. Mùi giấm sẽ phá hủy Pheromone dẫn đường của kiến.
- Sử dụng chanh hoặc vỏ cam, quýt: Vắt nước cốt chanh vào các kẽ hở hoặc lau sàn nhà bằng nước pha chanh. Mùi tinh dầu từ vỏ các loại quả này cũng khiến kiến rất khó chịu.
- Rắc bột gia vị: Rắc bột quế, bột tiêu đen, bột ớt, hoặc lá bạc hà khô ở những nơi kiến thường qua lại. Mùi hương mạnh của chúng là một hàng rào tự nhiên hiệu quả.
- Dùng phấn rôm hoặc bột bắp: Rắc một đường phấn ở ngưỡng cửa, cửa sổ. Kiến sẽ không dám bò qua lớp bột mịn này.
Cách tạo bẫy diệt kiến tận gốc
Bẫy bằng hàn the (Borax) và đường:
- Trộn đều 1 phần hàn the với 3 phần đường (hoặc mật ong, siro).
- Thêm một chút nước để tạo thành hỗn hợp sền sệt.
- Nhỏ hỗn hợp này lên một miếng bìa carton nhỏ và đặt ở đường đi của kiến.
- Kiến thợ sẽ ăn mồi và mang về tổ, tiêu diệt cả kiến chúa và cả đàn.
Lưu ý: Hàn the độc, cần để xa tầm tay trẻ em và vật nuôi.
Cách xử lý kiến đen trên cây trồng
Bước 1: Diệt rệp trước: Hãy tập trung vào việc loại bỏ rệp – nguồn thức ăn của kiến. Bạn có thể dùng vòi nước mạnh xịt rửa trôi rệp, hoặc phun dung dịch nước xà phòng loãng, dầu neem lên những khu vực có rệp.
Bước 2: Xua đuổi kiến: Sau khi đã xử lý rệp, bạn có thể rắc một ít vôi bột, vỏ trứng giã nát hoặc bột cà phê quanh gốc cây để ngăn kiến leo lên.
Bằng cách hiểu rõ tập tính của kiến đen và áp dụng các biện pháp phù hợp, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát và loại bỏ chúng khỏi không gian sống của mình một cách hiệu quả và an toàn.
